جهانی سازی؛ چشم انتظار جراحی اصلاحی - مجله سفرنامه دبی

این جنبش ها بهترین دلایل را برای بی اعتمادی به مسأله جهانی شدن و حتی در مقطع فعلی حرکت به سوی ملی گرایی در اختیار دارند. کمبود کالاهای ضروری -از ماسک گرفته تا خمیرمایه نان- قابلیت پایین برگشت پذیری زنجیره تأمین جهانی به دلیل تمرکز بیش از حد در چند کشور و فقدان ذخایر اساسی را به وضوح نشان می دهد. این پدیده بویژه در امریکا جایی که فقرا در بازه زمانی 1980 تا 2010 حدود 50 درصد فقیرتر شده اند بیش از پیش رخ نشان می دهد. بواقع غیربومی کردن تولیدات تنها دلیل و مهمترین آنها است.

اما ما باید بر گرایش به اصلاح فرایند تولید جهانی به طور کلی تأکید کنیم. به طور کلی، جهانی شدن ماهیتی سودمند دارد و می تواند میلیاردها انسان را از فقر نجات دهد بنابراین باید بیش از تخریب بر اصلاح آن تمرکز کنیم.

برای شروع، سازمان هایی که مسئولیت همسان سازی اقتصاد منطقه ای را دارند باید با تقویت زنجیره های ارزش های هر منطقه استراتژی تأمین کالاهای اساسی را تقویت کنند. این قانون تنها شامل چیپ های الکتریکی نیست و مواد غذایی را نیز دربرمی گیرد. بنابراین برای اینکه با کمبود کالاهای اساسی روبه رو نشویم ضروری است کارخانه ها از تولید به وقت به الگوی تولید در صورت نیاز تغییر روش بدهند و به عبارتی امنیت تأمین را بر هزینه بهینه کارآمدی ارجح کنند و این امر نیاز به تنوع شبکه های توزیع جهانی بیشتری دارد.

در عین حال ما باید به تقابل با نابرابری های گسترده در میان کشورها ادامه دهیم. دولت های ملی و محلی باید سازوکار لازم برای تأمین امنیت شغلی کارگران و آینده آنها را فراهم کنند.

سیاستگذاران باید هر چه زودتر ضعف های سیستم تجارت جهانی را شناسایی کنند. در این میان انتخاب دبیرکل سازمان تجارت جهانی از اهمیت بسزایی برخوردار است. چراکه فرد منتخب مسئولیت سنگین احیای سازمانی را برعهده دارد که با شکست مذاکرات دوحه کمر خم کرده و اعضای فعلی فارغ از اهداف اساسی آن، به عنوان کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه خود را معرفی می کنند.

امروزه وقتی افراد از جهانی شدن سخن می گویند در واقع به رشد تجارت جهانی و تحرکات آزاد تجاری بزرگ اشاره دارند. اما اقتصاددان دانی رودریک معتقد است نباید جهانی شدن را به این چند فرآیند محدود کرد و ما باید بر سلطه مشارکتی بر کالاهای عمومی جهانی عمیق تر تمرکز کنیم و این می تواند یکی از مهمترین راستاها به سمت همکاری های بین المللی باشد.

تهدیدات سخت و همه گیری مانند کووید 19 یا تحولات آب و هوایی ابعادی جهانی دارند به همین دلیل نیز اقدامات یکجانبه بازیگران اقتصادی و دولت ها نمی تواند کارآمد باشد و جایگزین چندجانبه گرایی شود.

به واقع مقابله با پدیده پاندمی یا خطرات بزرگ بهداشت عمومی نیازمند تقویت قدرت سیاسی و اقتصادی سازمان بهداشت جهانی است. به همین دلیل نیز تصمیم دونالد ترامپ برای خروج امریکا از این سازمان غیرمسئولانه و در راستای مخالف این قاعده قرار می گیرد که تنها تأمین کننده اهداف انتخاباتی او است.

در این راستا ضروری است سیاستگذاران با اقدامات اساسی مانند تقویت بودجه این سازمان با دریافت سهم اجباری بیشتر از اعضا گام بردارند. در حال حاضر بیشترین بودجه سال 2021-2020 این سازمان را نه یک دولت بلکه بنیاد بیل و ملیندا گیتس تأمین می کند. اما این شرایط باید عوض شود.

در بحث محیط زیست نیز ما باید به موضوع تغییرات آب و هوایی به عنوان نبرد قرن نگاه کنیم. بنابراین باید شرکای خصوصی و دولتی را برای تغییر الگوها وارد عمل کنیم و باور داشته باشیم که ایجاد اقتصاد سبز می تواند برای نسل های آینده نیز مفید باشد. در نهایت نیز شهرها و دیگر بازیگران نقش مهمی در این مباحثه عمومی ایفا می کنند.

سرمایه گذاری برای بهبود اقتصادی که در آن کاهش کربن جایی ندارد زیان آور است. همان طور که انحصار تأمین واکسن کووید 19 و ممانعت از توزیع کارآمد آن نمی تواند بر تهدید پاندمی بهداشتی و اقتصادی حاکم بر جهان پایان دهد. بنابراین ترویج سیستم حمایت از تولید داخلی و انزوای ملی، بکارگیری فرمول گذشته برای مسائل امروز خواهد بود.

جهانی شدن خروش خشم و نگرانی های منطقی است که نمی تواند با سرکوب مزایای گسترده آن به سادگی آرام گیرد. اما در این میان بیش از بازگشت به سمت جهانی شدن، ما باید تلاش کنیم که پدیده جهانی سازی را کارآمد و بهتر کنیم.

منبع: project syndicate